Covid-19 salgını özellikle, 65 yaş ve üstü, kronik rahatsızlığı ya da bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde hayati tehlike arz etmektedir. Evde Covid Semptom Takibi ve Sağlıklı Yaşam Ar-Ge projemiz kapsamında, Covid-19 semptomlarının evden takip edilebilmesine yönelik özgün giyilebilir teknolojilerin geliştirilmesi gerçekleştirilmiştir. El bileği ve göğüs bölgelerine giyilen cihazlar sayesinde bireylerin solunum genliği, solunum yolu sesleri, hava yolu daralma, öksürük, hırıltı durumları, nabız, vücut sıcaklığı değerlerini sürekli takip etmek mümkün olmaktadır. Ayrıca adım, hareketlilik, beslenme ve uyku düzeni, konum, çevresel partikül yoğunluğu, nem ve sıcaklık değerlerini gözlemleyerek bireylerin sağlıklı yaşam düzeni sağlamasına yönelik tavsiyeleri televizyona bağlanan etkileşim kutusu aracılığı görüntülü iletişim ya da dijital içerik ve etkinlikler ile ulaştırmak mümkün olmaktadır. Bu sayede, Covid-19 semptomlarının evden çıkmadan takip edilmesi, bireylerin risk gruplarının tespiti gerçekleştirilebilmekte, müdahale ve tedavi görmesi ya da detaylı tanı testlerinin uygulanması gereken bireylerin hastaneleri ziyaret etmesi sağlanarak hastalığın kontrolsüz yayılımı engellenebilmekte ve salgının yayılım seyri takip edilebilmektedir. Bu sayede salgının kontrol altına alınması, ikincil yayılım eğilimlerinin erken fark edilmesi sağlanarak etkin ve hızlı salgın mücadele alt yapısı sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen ürün, aynı zamanda evde izole yaşamı destekleyici öğeler sunarak, evde geçirilen süreçte zihin ve beden sağlığını destekleyici çözümler sunmaktadır. Bu çözümler, evdeki bireylerin hareketlilik, uyku düzeni, beslenme düzeni, bağışıklık sistemi ve vital değerlerini takip ederek yapay zeka tabanlı algoritmalar ile oluşturulan tavsiyelerin sağlık uzmanlarına ulaştırılması sayesinde evdeki bireyler ile görüntülü iletişime geçilmesi, kişiye özel eğitim ve etkileşimli egzersiz programlarının sunulmasına yönelik uygulamalar içermektedir.
Covid-19 salgını dünyayı etkileyen yaşam kaybı ile sonuçlanabilen olumsuz koşullar oluşturduğundan salgının yayılımının kontrol altına alınması, mücadele süreçlerinin etkin ve hızlı çözüm sağlayan teknoloji çözümleri ile desteklenmesi tüm dünyada acil bir ihtiyaç haline gelmiştir. Salgını kontrol altına alma sürecinde birincil refleks salgına yakalananların tedavisi olmuştur. Bu süreci ise, tarama testlerini yaygınlaştırarak tanı oranlarını arttırma ve müdahaleyi etkinleştirerek yayılımı kontrol alma faaliyetleri izlemiştir. Tanı ve izlem süreçlerinin hastanelerde gerçekleştirilmesi hem bireyleri hem sağlık görevlilerini risk altında bırakmakta, yayılımın kontrol altına alınmasında olumsuz koşullar oluşturmaktadır. Hastalık belirtisi ile hastaneyi ziyaret eden bireyler hastanede yatırılarak gözlem altında tutulmakta, bu durum farklı hastalık seviyesi ve risk grubundaki bireylerin bir arada olması koşulunu yaratmak ile birlikte hastane kapasite doluluk oranını arttırmakta ve sağlık sistemi üzerindeki yükü arttırmaktadır. Ayrıca tanı testlerinin gün içerisinde belirli sayıda bireyde uygulanabilmesi ve etkin bir izleme için bu testlerin aynı bireylerde tekrarlanması gerekliliği tanı testlerinin kısa sürede yaygın bir kitlede gerçekleştirilmesini ve etkin bir takibin uygulanabilmesini engellemektedir. Diğer taraftan, salgının yayılımını kontrol altına almak için uygulanan evde izolasyon önlemlerinin uygulama sürelerinin uzaması ile birlikte evde kalan bireylerin zihnen ve bedenen sağlıklı olması da çözülmesi gereken bir sorun haline gelmiştir. Evde kalan bireylere uyku düzeni, egzersiz ve beslenme düzeninin önemi televizyonlar aracılığı ile iletilmekte fakat bu yönde etkin bir motivasyon sağlanamadığı için evdeki bireylerin sağlık ve yaşam standartları düşmektedir.
Evde kalan bireylere uyku düzeni, egzersiz ve beslenme düzeninin önemi televizyonlar aracılığı ile iletilmekte fakat bu yönde etkin bir motivasyon sağlanamadığı için evdeki bireylerin sağlık ve yaşam standartları düşmektedir.
Dr. Ayhan Ozan Yılmaz
